Turbinist

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Turbinist
(Турбинист)
Ilustracja
„Turbinist”
Klasa

trałowiec

Typ

Akwamarin

Projekt

266M

Oznaczenie NATO

Natya

Historia
Stocznia

Stocznia Średnio-Newska, Leningrad

Położenie stępki

26 grudnia 1974

Wodowanie

19 kwietnia 1975

 Marynarka Wojenna ZSRR
Nazwa

Turbinist

Wejście do służby

30 grudnia 1975

 Siły Zbrojne WNP
Wejście do służby

grudzień 1991[a]

 MW Federacji Rosyjskiej
Wejście do służby

do 1997

Wycofanie ze służby

grudzień 2022

Dane taktyczno-techniczne
Wyporność

745 t standardowa
800 t pełna

Długość

61 m

Szerokość

10,2 m

Zanurzenie

2,9 m

Napęd
2 silniki wysokoprężne o mocy 5000 KM, 2 śruby
Prędkość

16,5 w

Zasięg

2700 Mm przy prędkości 12 w

Uzbrojenie
• 4 armaty plot. 30 mm AK-230M (2×II)
• 4 armaty plot. 25 mm 2M-3M (2×II)
• 2 × IV wyrzutnie rakiet plot. bliskiego zasięgu Strieła-2 (16 rakiet)
• 2 × V wyrzutnie rbg RBU-1200M (30 bomb)
• 8 min lub 32 bomby głębinowe
Załoga

68 (6 oficerów)

Multimedia w Wikimedia Commons

Turbinist (ros. Турбинист) − trałowiec morski projektu 266M (w kodzie NATO: Natya) Marynarki Wojennej Rosji. Wszedł do służby w 1974 roku, służył we Flocie Czarnomorskiej, początkowo marynarki wojennej ZSRR, a następnie Rosji. W służbie rosyjskiej nosił numer burtowy 912.

Budowa i opis[edytuj | edytuj kod]

Okręt należał do licznej serii radzieckich trałowców morskich projektu 266M (typu Akwamarin, w kodzie NATO: Natya), budowanych od lat 70. do 90. XX wieku[1]. Trałowce projektu 266M stanowiły dalsze rozwinięcie okrętów projektu 266 z lat 60. i zaliczały się do trzeciego pokolenia radzieckich powojennych trałowców[2]. W stosunku do projektu 266 zwiększono rozmiary kadłuba i zastosowano nowsze wyposażenie, w tym nowy trał elektromagnetyczny TEM-4 i holowaną telewizyjno-laserową platformę do wykrywania i niszczenia min dennych KIU-3[3]. Trałowce tego typu stanowiły podstawowy typ morskich trałowców pod koniec istnienia ZSRR i przeznaczone były do poszukiwania i niszczenia min w dalszej i bliższej strefie morskiej, osłony konwojów i operacji desantowych oraz służby patrolowej[4].

Zbudowany został pod numerem budowy 939 w Stoczni Średnio-Newskiej (Sriednie-Niewskij Sudostroitielnyj Zawod) w Leningradzie, która zbudowała większość okrętów tej serii[5]. Otrzymał nazwę „Turbinist” (Турбинист – pol. turbinista, specjalista obsługi turbin napędowych na okrętach). Według niektórych informacji, stępkę pod budowę położono 26 grudnia 1974 roku, a okręt wodowano 19 kwietnia 1975 roku[6].

Wyporność standardowa okrętów wynosiła 745 ton, a pełna 800 ton (podawane też są inne dane)[b]. Obecnie marynarka podaje wyporność 873 tony[7]. Długość okrętów wynosi 61 m, a szerokość 10,2 m[8]. Średnie zanurzenie wynosiło 2,9 m[8], podawana jest też wartość zanurzenia 3,5 m[1]. Kadłub wykonany jest ze stali małomagnetycznej[1]. Załogę stanowiło 68 ludzi, w tym 6 oficerów[3].

Napęd stanowiły dwa silniki wysokoprężne M-503M o mocy łącznej 5000 KM, napędzające dwie śruby[8]. Prędkość maksymalna wynosiła 16,5 węzła, a ekonomiczna 12 w[8]. Zasięg przy prędkości ekonomicznej 12 w wynosił 2000 mil morskich[8], a według innych źródeł 2700 Mm[1]. Maksymalny zapas paliwa wynosił 80 ton, a normalny 48 ton[1].

Uzbrojenie obronne stanowiły cztery armaty przeciwlotnicze kalibru 30 mm w dwóch dwulufowych wieżach AK-230M, kierowanych radarem MR-104 Rys′, z zapasem 4200 nabojów[9]. Umieszczone były na dziobie oraz na końcu śródokręcia – na skraju wydłużonego pokładu dziobowego[10]. Uzupełniały je cztery armaty plot. kalibru 25 mm 2M-3M w dwóch odkrytych dwulufowych wieżach po obu stronach komina[11]. Obronę przeciwlotniczą dopełniała dwuprowadnicowa wyrzutnia samonaprowadzających się na podczerwień pocisków przeciwlotniczych bliskiego zasięgu Strieła-3 lub nowszych Igła-1, z 20 pociskami[9][4] (według innych źródeł, dwie czteroprowadnicowe wyrzutnie starszych Strieła 2[12]).

Widok od rufy

Broń podwodną stanowiły dwie pięcioprowadnicowe wyrzutnie rakietowych bomb głębinowych RBU-1200 kalibru 250 mm z 30 bombami RGB-12[9]. Okręty mogły przenosić i stawiać 8 min UDM[9], a według innych źródeł 7 min KMD-1000[1]. Według części źródeł mogły też zabierać maksymalnie do 32 bomb głębinowych BB1 w przypadku zadań zwalczania okrętów podwodnych[1].

Okręty posiadały komplet trałów do niszczenia różnych rodzajów min: trał kontaktowy GKT-2, trał akustyczny AT-3 i trał elektromagnetyczny TEM-3M lub TEM-4[9]. Wyposażenie ponadto stanowił kompleks KIU-3 do wykrywania i niszczenia min dennych, obejmujący holowaną platformę telewizyjno-laserową do wykrywania min i holowany pojazd z bombami do ich niszczenia[13].

Okręty były wyposażone w stację hydrolokacyjną do wykrywania min MG-89, stację hydrolokacyjną MG-35 i radar nawigacyjny Don-2[9]. Wyposażenie stanowiły ponadto: stacja rozpoznania radiotechnicznego Bizan′-4B, stacja zakłóceń aktywnych Tiulpan i system identyfikacyjny Nichrom[9].

Służba[edytuj | edytuj kod]

„Turbinist” w gali banderowej na redzie portu Tartus 29 lipca 2018

Okręt wszedł do służby w radzieckiej Flocie Czarnomorskiej 15 sierpnia 1975 roku (według innych źródeł, 30 grudnia 1975 roku)[c]. Wchodził w skład 418 Dywizjonu Trałowców 68 Brygady Okrętów Obrony Rejonu Wodnego w Sewastopolu[14]. Pod koniec lat 80. XX wieku podczas „wojny tankowców”, operował na Zatoce Perskiej, zabezpieczając konwoje radzieckich statków na akwenach z zagrożeniem minowym[12].

Po rozpadzie ZSRR, Flota Czarnomorska przez pewien czas wchodziła w skład Sił Zbrojnych Wspólnoty Niepodległych Państw i dopiero w 1997 roku Rosja i Ukraina zawarły ostateczne porozumienie o podziale tej floty[15]. Trałowiec został przejęty przy podziale Floty Czarnomorskiej przez Rosję. Nosił numer burtowy 912[4].

Według niektórych źródeł, w okresie degradacji technicznej Floty Czarnomorskiej, 5 lipca 1994 roku „Turbinist” został skreślony z listy floty i przeznaczony na złom[16][14]. Według innych źródeł, nastąpiło to w marcu 2007 roku[5]. Okręt musiał jednak następnie zostać przywrócony do sprawności i do czynnej służby. W sierpniu 2008 roku „Turbinist” brał udział w agresji Rosji przeciw Gruzji[12]. Brał też udział w ćwiczeniach międzynarodowych, m.in. Farwater Mira-2013 w czerwcu 2013 roku z marynarką Ukrainy[12]. 8 września 2017 roku honorowy patronat nad okrętem (szefostwo) objęło miasto Łuchowicy[17].

Od maja do września 2018 roku „Turbinist” wypełniał zadania w składzie stałego zespołu rosyjskich okrętów na Morzu Śródziemnym w oparciu o port Tartus w Syrii, biorąc tam udział w pardzie z okazji Dnia Marynarki Wojennej 29 lipca[18][19].

Od 2020 roku był odstawiony w Zatoce Strzeleckiej w Sewastopolu, a według nieoficjalnych informacji w grudniu 2022 roku został wycofany ze służby i przeznaczony do złomowania w Sewastopolu[6].

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Status Floty Czarnomorskiej po rozwiązaniu ZSRR był niejasny – weszła w skład sił zbrojnych Wspólnoty Niepodległych Państw, a rościły do niej pretensje Rosja i Ukraina. Do 1997 roku doszło do podziału Floty pomiędzy oba państwa.
  2. ↑ Wyporność standardowa/pełna 745 i 800 ton według Apalkow 2007 ↓, s. 87 i Car′kow 2015 ↓, s. 27, natomiast Pawłow 1997 ↓, s. 69 dla okrętów proj. 266M podaje 715 / 770 ton.
  3. ↑ Data wejścia do służby 15 sierpnia 1975 roku według serwisu Морской тральщик "Турбинист" [online], KCHF.RU., który podaje też daty budowy, natomiast 30 grudnia 1975 roku według serwisu "Турбинист" [online], mil.press.flot.. Apalkow 2007 ↓, s. 96 podaje ewidentnie błędny rok, sprzeczny z powyższymi datami i chronologią budowy innych okrętów: 30 grudnia 1974 roku.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b c d e f g Pawłow 1997 ↓, s. 69.
  2. ↑ Apalkow 2007 ↓, s. 76, 93.
  3. ↑ a b Apalkow 2007 ↓, s. 93.
  4. ↑ a b c Car′kow 2015 ↓, s. 27
  5. ↑ a b Apalkow 2007 ↓, s. 96.
  6. ↑ a b Морской тральщик "Турбинист" [online], KCHF.RU [dostęp 2024-05-21] (ros.).
  7. ↑ В Севастополь из дальнего похода вернулся морской тральщик ЧФ «Иван Голубец». Ministerstwo Obrony Rosji, 25 stycznia 2017. [dostęp 2022-10-31]. (ros.).
  8. ↑ a b c d e Apalkow 2007 ↓, s. 87.
  9. ↑ a b c d e f g Apalkow 2007 ↓, s. 88.
  10. ↑ Apalkow 2007 ↓, s. 89-92 (rysunki).
  11. ↑ Apalkow 2007 ↓, s. 88, 92 (rysunek).
  12. ↑ a b c d "Турбинист" [online], mil.press.flot [dostęp 2024-05-21] (ros.).
  13. ↑ Apalkow 2007 ↓, s. 93, tablica 8.
  14. ↑ a b Kostriczenko 1999 ↓, s. 25.
  15. ↑ Andriej Fiedorowych, Razdieł Czornomorskogo fłota w cyfrach i faktach [online], Fond Impierskogo Wozrożdienija, 2 listopada 2007 [dostęp 2020-12-15] (ros.).
  16. ↑ Pawłow 1997 ↓, s. 142.
  17. ↑ 8 муниципалитетов Подмосковья организовали бессрочные шефские связи с 7 кораблями ВМФ России и 4 воинскими частями [online], Ministerstwo Obrony Rosji, 8 września 2017 [dostęp 2022-10-31] (ros.).
  18. ↑ В сирийском порте Тартус состоялся парад кораблей и судов, входящих в состав оперативного соединения ВМФ России в Средиземном море [online], Ministerstwo Obrony Rosji, 29 lipca 2018 [dostęp 2022-10-31] (ros.).
  19. ↑ Морской тральщик «Турбинист» Черноморского флота завершил выполнение задач в Средиземном море [online], Ministerstwo Obrony Rosji, 17 września 2018 [dostęp 2022-10-31] (ros.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Jurij Apalkow: Korabli WMF SSSR. Sprawocznik. Tom IV. Diesantnyje i minno-tralnyje korabli. Sankt Petersburg: Galeja Print, 2007. ISBN 978-5-8172-0135-2. (ros.).
  • A. Car′kow: Rossijskij Wojenno-Morskoj Fłot 2016 g.. 2015, seria: Morskaja Kollekcyja. nr 12(193)/2015.
  • Witalij Kostriczenko. Tragedia Floty Czarnomorskiej. „Morza, Statki i Okręty”. Nr 2/1999. IV (15), s. 25, marzec-kwiecień 1999. Magnum-X. ISSN 1426-529X. 
  • Aleksandr Pawłow: Wojennyje korabli SSSR i Rossii 1945 – 1995 g. Wyd. III. Jakuck: 1994. (ros.).
  • Aleksandr Pawłow: Wojennyje korabli Rossii 1997 – 1998 g. Wyd. V. Jakuck: 1997. (ros.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Turbinist&oldid=73855256”